مدار مجتمع یا تراشه چیست؟

نوشته شده توسط:robofaadmin در مقالات آموزشی

تراشه، مدار مجتمع یا آی‌سی (Integrated circuit یا Chip) به مجموعه‌ای فشرده از مدارات الکترونیکی میگویند که با استفاده از مواد نیمه‌رسانا (عموماً سیلیسیم همراه با میزان کنترل شده‌ای ناخالصی) و در ابعاد بسیار کوچک ساخته می‌شود. اگر یک تراشه از چندین هزار ترانزیستور ساخته شود به آن مدارات مجتمع خیلی فشرده (Very-large-scale integration ) می گویند.

مدارات الکتریکی به طور کلی شامل قطعات الکترونیکی نظیر مقاومتها، خازنها، سلف و ترانزیستورها می باشد. با توجه به اینکه فرآیند ساخت ترانزیستور در تکنولوژی های مدارات مجتمع راحت تر از المان های پسیو دیگر است، طراحان ترجیح می دهند این المان های پسیو را توسط ترانزیستورها پیاده سازی کنند و تا حد ممکن تمامی المان های مدارات الکترونیکی را به ترانزیستور تبدیل نمایند، سپس با تکنولوژی های ساخت مدارات مجتمع آن ها را طراحی و پیاده سازی کنند.

هر مدار مجتمع معمولاً از تعداد بسیار زیادی ترانزیستور ساخته شده است که با استفاده از فناوریهای پیچیده‌ای در داخل لایه ای از ماده نیمه هادی؛ مانند سیلیکن همگون با پروسه های ساخت مدارات مجتمع ساخته می شوند.در دنیای الکترونیک امروز، تراشه‌ها در اکثر دستگاه‌های الکترونیکی و به ویژه کامپیوترها در ابعاد گسترده ای مورد استفاده قرار میگیرند. از مهم ترین تراشه های موجود در بازار میتوان به ماسفت ( (MOSFET)Metal Oxide Semiconductor Field Effect Transistor) اشاره کرد.

در زمینه تولید تراشه ها شرکت های زیادی مشغول به فعالیت تحقیقاتی و تولیدی هستند که از مهمترین و موفق ترین نمونه های آن میتوان از شرکت اینتل نام برد که به نوعی رهبری این تکنولوژی را بر عهده دارد.

مدارات مجتمع به مجموعه ای گشترده از گیتهای منطقی نظیر and-or-nand-not و... میگویند که با استفاده از این تکنولوژی در یک ریز تراشه تجمع یافته اند.